Nieuw stembiljet

firMM verwierf in 2011 een meerjarig contract van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). De opdracht: ontwerp en test enkele varianten voor een papieren stembiljet dat elektronisch kan worden geteld; en ontwerp nieuwe modellen voor stempas, kiezerspas en schriftelijke volmacht. Een uitdagend traject, met een lange adem en vele stippen op de horizon.

Nieuwe stembiljetten ontwerpen en testen

Op basis van grondig onderzoek, ontwikkelden we nieuwe modellen voor een stembiljet. Eén van de eisen was: een veel kleiner formaat dan het huidige stembiljet. Makkelijker te hanteren voor de kiezer én voor de tellers.

Onderdeel van de opdracht was ook het testen van de ontwerpen, met name om na te gaan of kiezers een geldige keuze konden maken op de biljetten. firMM was tot 2019 verantwoordelijk voor de opzet, organisatie, uitvoering en rapportage van de testen. De meeste testen voerden we parallel uit aan (gemeentelijke herindelings)verkiezingen. In totaal zijn ruim 35.000 kiezers betrokken. Daarnaast voerden we testen uit met enkele honderden blinde, slechtziende en laaggeletterde kiezers. Ook testten we het (elektronisch) tellen van de ontwerpen voor het stembiljet.

Voorlichting en hulpmiddelen

Na iedere test optimaliseerden we de ontwerpen voor het stembiljet. Ook ontwikkelden we een speciale mal voor blinden en slechtzienden, en papieren en digitale voorlichtingsmiddelen voor kiezers. Alles in nauw overleg met de opdrachtgever van het ministerie.

Bekijk de tussenresultaten van ons project in de Kamerbrief met bijlagen waarmee minister Ollongren de Tweede Kamer in mei 2019 informeerde over de ontwerp-stembiljetten en de testresultaten.

Doorlopend proces van ontwikkelen en evalueren

De stempassen zijn inmiddels al jaren in gebruik, en sinds 2014 stemmen Nederlandse kiezers in het buitenland op het nieuwe model stembiljet.

Vanaf 2019 is OSAGE de verantwoordelijke opdrachtnemer geworden voor dit project van het ministerie van BZK. Als adviseur blijft firMM betrokken bij het testen en evalueren van het nieuwe stembiljet.

Experiment op 6 juni 2024

Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement op 6 juni 2024 voerde BZK een proef uit met het nieuwe stembiljet. In 5 gemeenten (Alphen ad Rijn, Boekel, Borne, Midden-Delfland en Tynaarlo) stemden alle kiezers met het nieuwe stembiljet. Komende tijd wordt dit experiment uitgebreid geëvalueerd.

2011 – heden